قبور علمای تشیع در حرم مطهر علوی و معجزه امیرالمومنین
قبور علما
نجف اشرف, سرزمین پیامبران و اولیا است و همان جایى است که حضرت ابراهیم(ع) آن را با خریدن از صاحبانش بعنوان محل سکنى برگزید.
پروردگار متعال به این سرزمین ویژگیهایى عطا فرموده که به هیچ سرزمین دیگرى نبخشیده است. حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) مى فرمایند: سرزمین نجف طى دوره هاى مختلف, ازجایگاه و قداست ویژه اى برخوردار بوده است. به این خاطر حضرت أمیرالمؤمنین خطاب به این سرزمین مى فرمایند: ( ما أحسن منظرک و أطیب قعرک اللهم اجعل قبری بها) ( عجب منظر زیبا و و جایگاه نیکویى دارى, پروردگارا, قبر مرا در این سرزمین قرار ده).
بعد از دفن شدن پیکر مطهر حضرت أمیرالمؤمنین(علیه السلام) در نجف در سال (40 هجرى قمرى), قداست این سرزمین دوچندان شد.
به این خاطر, مؤمنان و دلباختگان حضرت أمیرالمؤمنین(ع), در تمامى نقاط جهان, آرزو دارند بعد از مرگ, شرافت دفن شدن در وادى السلام, در جوار بارگاه أمیرالمؤمنین(علیه السلام) را بدست آورند. روایات بسیارى در این باره, از اهل بیت (علیهم السلام) رسیده است. من جمله:
حضرت أمیرالمؤمنین به پشت کوفه نظر افکندند و فرمودند: (ما أحسن منظرک... الحدیث (فرحة الغری/61)) (چه منظر زیبایى دارى)
حضرت امام جعفر صادق(ع) میفرمایند: ( هر مؤمنى در هر جایى از زمین دربگذرد, پروردگار متعال, روحش را در وادى السلام محشور مى سازد. عرض شد: وادى السلام کجاست؟ فرمودند: بین سرزمین نجف و کوفه, آنها را مى بینم, چه بسیارند, بر منبرهایى نورانى نشسته اند و با یکدیگر سخن مى گویند) (ارشاد القلوب: 2/ 239)
قبرستان وادى السلام از بزرگترین قبرستانهاى جهان به شمار مى آید.
دفن کردن تنها شامل وادى السلام نمى شود. در صحن مطهر علوى نیز, تعداد بسیارى از علما و بزرگان حوزه علمیه نجف, دانشمند, ادیب و شاعر, افراد سرشناس, پادشاهان و رجال دولتى به خاک سپرده شده اند.
آثار بسیارى از این آرامگاه ها از بین رفته است و اکثرسنگ نبشته هاى قبرها که نام صاحب قبر برآن نقش بسته ناپدید شده اند. تصاویر افراد دفن شده در حرم مطهر نیز به دستور رژیم سرنگون شده بعث, رفع شد. تولیت کنونى حرم مطهر سعى دارد با همکارى پژوهشگران, زندگى نامه افراد مهم و برجسته دفن شده در حرم مطهر را گردآورى کند و محل آرامگاه آنها را دقیقا مشخص نماید و تصاویر آنها را ترمیم کرده و به جاى خود بازگرداند.
مکان آرامگاه برخی از دانشمندان و مراجع بزرگ در صحن مطهر و مشخصات این بزرگان به این شرح است :
ایوان طلا ( مناره جنوبى )
آیت الله شیخ احمد اردبیلى معروف به مقدس اردبیلى .
محل ولادت : ــ روستاى نیار اردبیل .
اساتید : مشهورترین ایشان : مولا جمال الدین محمود .
برخى از آثار : مجمع الفائدة و و البرهان و زبدة الشیعة و شرح الهیات التجرید .
تاریخ وفات : ماه صفر سال 993 هجرى قمرى .
منابع : روضات الجنات , ج1 , ص 79 .
ایوان طلا ( مناره شمالی)
آیت الله شیخ محمد حسین اصفهانى کمبانى .
تاریخ ولادت : 2 / محرم / 1296 هجرى قمرى .
اساتید : شیخ حسن تویسرکانى و میرزا باقر استهباناتى و سید محمد فشارکى و و شیخ آقا رضا همدانى و و شیخ محمد کاظم آخوند خراسانى .
برخى از آثار : تحفة الحکیم , الأنوار القدسیة , الوسیلة .
تاریخ وفات : 8 / ذى حجة / 1361 هجرى قمرى .
منابع : معارف الجرال , ج2 , ص263 و مرآة الشرق , ج1 , ص 655 .
حجت الاسلام علامه آقا سید مصطفى خمینى .
تاریخ ولادت : ماه رجب سال 1346 هجرى ـ قم مقدس .
اساتید : آیت الله سید حسین بروجردى و شیخ مرتضى یزدى حائرى و شیخ محمد صدوقى و سید محمد باقر السلطانى .
برخى از آثار : تحریر العروة الوثقى , تحریرات الأصول , تعلیقات على الحکمة المتعالیة .
تاریخ وفات : 9 / ذى قعده / 1397 هجرى .
منابع : مشاهیر الدفونین , ص 357 .
مسجد بالاى سر (رواق غربى ) :
آیت الله العظمى شیخ جعفر شوشترى .
تاریخ ولادت : سال 1230 هجرى , شهر شوشتر .
اساتید : شیخ مرتضى انصارى , شیخ على کاشف الغطاء ,
برخى از آثار : الخصائص الحسینیة , منهاج الرشاد , فوائد المشاهد و نتائج المقاصد .
محل و تاریخ وفات : منطقه کرند در راه بازکشت از خراسان به نجف , جمعه شب , 20 / صفر / 1303 هجرى
منابع : معارف الرجال , ج1 , ص 164 و طبقات اعلام الشیعة , ج1 , ص 286 و مرآة الشرق , ج1 , ص 416 .
آیت الله میرزا محمد حسن آشتیانى
تاریخ ولادت : سال 1248 هجرى
اساتید : شیخ مرتضى انصارى .
برخى از آثار : بحر الوائد فی شرح الفرائد , رسالة ازاحة الشکوک فی حکم اللباس المشکوک و کتاب الخمس .
تاریخ وفات : 27 / جمادى الأول / 1319 ـ تهران .
منابع : مرآة الشرق , ج1 , ص511 و معجم رجال الفکر و الأدب , ج1 , ص 43 .
آیت الله العظمى سید محمود شاهرودى .
محل و تاریخ ولادت : روستاى آقا عبدالله از توابع شهرستان شاهرود , سال 1301 هجرى .
اساتید : آیت الله شیخ محمد حسین نائینى و شیخ ضیاء الدین عراقى و شیخ محمد کاظم آخوند خراسانى .
برخى از آثار : کتاب الطهارة , کتاب الخمس , کتاب القضاء .
تاریخ وفات : 17 / شعبان / 1394 هجرى .
منابع : مستدرکات اعیان الشیعة , ج 1 , ص 219 .
ایوان علماء :
استاد فقیهان آیت الله العظمى شیخ أحمد نراقى فرزند آیت الله محمد مهدى نراقى
تاریخ ولادت : 14 / جمادى الثانى / 1185 هجرى قمرى ـ نراق
اساتید : آیت الله سید محمد مهدى بحر العلوم , شیخ جعفر کاشف الغطاء و میرزا مهدى شهرستانى و شیخ محمد باقر بهبهانى
برخى از آثار : عوائد الأیام فی بیان احکام القرآن , معراج السعادة , الخزائن .
تاریخ وفات : حدود سال 1244 هجرى در نراق . بیکر وى به نجف اشرف انتقال داده شد .
منابع : روضات الجنات , ج1 , ص95 , مشاهیر الدفونین : ص51 .
حجره جنب ایوان علماء
آیت الله العظمى شیخ محمد شرابیانى .
محل و تاریخ ولادت : روستاى شرابیان از توابع تبریز , حدود سال 1250 هجرى .
اساتید : شیخ مرتضى انصارى , میرزا مهدى قارى , سید حسین کوهکمرى .
برخى از آثار : کتاب الصلاة و شرح معلقات السبع .
تاریخ وفات : 17 / رمضان / 1322 هجرى .
منابع : معارف الرجال , ج2 , ص 372 .
مدرسه الغرویة در صحن مطهر (مقبره مجدد شیرازی ) :
آیت الله العظمى میرزا محمد حسن شیرازى معروف به مجدد شیرازى .
تاریخ ولادت : 15 / جمادى الأول / 1230 هجرى ـ شیراز .
اساتید : شیخ مرتضى انصارى و شیخ حسن آل کاشف الغطاء و سید حسن بید آبادى و شیخ محمد ابراهیم کلباسى .
برخى از آثار : حاشیه بر نجاة العباد , کتاب الطهارة .
تاریخ وفات : شب چهارشنبه 24 / شعبان / 1312 هجرى در سامراء . پیکر وى به نجف اشرف انتقال داده شد .
منابع : طبقات اعلام الشیعة , ج1 , ص437 و مرآة الشرق , ج1 , ص491 .
حجره شماره یک :
شیخ ضیاء الدین عراقى معروف به استاد فقها و مجتهدان
تاریخ ولادت : 1278 هجرى
اساتید : سید محمد کاظم یزدى و شیخ محمد کاظم آخوند خراسانى
برخى از آثار : شرح تکملة التبصرة , کتاب اصول فقه
تاریخ وفات : 28 / ذی قعده / 1361 هجرى قمرى
منابع : معارف الرجال , ج 1 , ص 386 ـ مستدرک أعیان الشیعة ج1 , ص53 , مرآة الشرق , ج1 , ص809 .
حجره شماره 3 :
سید محمد صادق فرزند محمد مهدى صدر
تاریخ ولادت : 21 / جمادى الأول 1324 هجرى قمرى / کاظمین
اساتید : آیة الله محمد حسین نائینى و آیة الله ابوالحسن اصفهانى و محمد رضا آل یاسین .
تاریخ وفات : 1403 هجرى / نجف اشرف
منابع : مشاهیر المدفونین , ص299 .
حجره شماره 6 :
آیة الله محمد جواد فرزند سید محمد تقى تبریزى
تاریخ ولادت : 1351 هجرى قمرى / تبریز
اساتید : آیة الله محمد حسین نائینى و میرزا على ایروانى و شیخ اسماعیل محلاتى و شیخ احمد آشتیانى و و سید أبوتراب خوانسارى
برخى از آثار : بغیة الهداة فی شرح وسیلو النجاة , اصول مباحث الألفاظ (نسخه خطى) , المباحث العقلیة (نسخة خطى)
تاریخ وفات : روز جمعه : 18/جمادى الأول /1387 هجرى در تبریز . بیکر وى به نجف اشرف منتقل شد .
منابع : المنتخب ص439
حجره شماره 7 :
آیة الله محمد جواد بلاغى
تاریخ ولادت : حدود سال 1280 هجرى قمرى یا 1282 هجرى قمرى در نجف اشرف
اساتید : شیخ محمد طه نجف و شیخ آقا رضا همدانى و شیخ محمد کاظم آخوند خراسانى
برخى از آثار : الهدى الى دین المصطفى , الرحلة المدرسیة , التوحید و التثلیث .
تاریخ وفات : روز دوشنبه 22 / شعبان / 1352 هجرى قمرى در نجف اشرف .
منابع : مصادر الرجال , ج1 , ص 196 , مرآة الشرق , ج1 , ص 371 .
حجره شماره 10 :
آیة الله سید محمد سعید الحبوبى از رهبران جنبش مردمى سال 1920 ضد استعمار انگلیس .
تاریخ ولادت : 14/ جمادى الآخر / 1266 ـ نجف اشرف .
اساتید : میرزا حبیب الله رشتى و شیخ محمد حسین کاظمى و و شیخ محمد شرابیانى
از وى دیوان شعرى بر جاى مانده است .
تاریخ وفات : شب جهارشنبه 3/ شعبان / 1333 هجرى قمرى در شهرستان المنتفک عراق . بیکر وى به شهر نجف منتقل شد .
منابع : معارف الرجال , ج 2 , ص291 .
حجره شماره 11 .
آیة الله شیخ محمد طه فرزند شیخ مهدى نجف .
تاریخ ولادت : سال 1241 هجرى قمرى .
اساتید : شیخ محسن خنفر و سید حسین کوهکمرى و شیخ عبدالرضا الطفیلى و سید حسین طباطبائى بحرالعلوم .
برخى از آثار : الانصاف فی مسائل الخلاف ( حاشیه اى است بر کتاب جواهر الکلام ) , الدعائم فی الأصول , رساله عملیه
تاریخ وفات : روز یکشنبه , 13/ شوال / 1323 هجرى قمرى .
منابع : معارف الرجال , ج2 , ص300
حجره شماره 11 :
شیخ اعظم آیة الله مرتضى انصارى
تاریخ ولادت : 1214 هجرى قمرى در دزفول .
اساتید : عموى ایشان شیخ حسین و سید احمد المجاهد و شریف العلماء مازندرانى و شیخ موسى کاشف الغطاء و ملا احمد نراقى و شیخ على کاشف الغطاء و شیخ محمد حسن الجواهرى .
برخى از آثار : کتاب المکاسب , الفرائد فی علم الأصول , اصول فقه .
تاریخ وفات : شب شنبه 18 / جمادى الآخر / 1281 هجرى قمرى در نجف اشرف .
منابع : معارف الرجال , ج2 ص399 , أعیان الشیعة ج 14 , ص 455 .
حجره شماره 15 :
آیة الله شیخ عباس قمى
تاریخ ولادت : حدود سال 1290 هجرى یا بعد از آن در قم مقدس .
اساتید : میرزا محمد أرباب و میرزا حسین نورى
برخى از آثار : مفاتیح الجنان , سفینة البحار , منازل الآخرة .
تاریخ وفات : نیمه شب سه شنبه 23 / ذى حجه / 1359 هجرى قمرى .
منابع : معارف الرجال ج1 , ص 401 , اعیان الشیع , ج 11 , ص 469 , طبقات الشیعة , ج1 , ص 998 .
حجره شماره 17 :
آیة الله شیخ محمد جواد مغنیه .
تاریخ ولادت : 1322 هجرى برابر با 1903 میلادى در بیروت , روستاى طیر دبا .
اساتید : سید محمد سعید فضل الله و آیة الله أبوالقاسم خوئى
برخى از آثار : تفسیر قرآن کریم بنام تفسیر الکاشف , دایرة المعارف فقه امام صادق (ع) , الفقه على المذاهب الخمسة .
تاریخ وفات : جمعه شب , 19 / محرم سال 1400 هجرى , برابر با 8 / 12 / 1979 میلادى در بیروت . بیکر وى به نجف منتقل شد .
منابع : مع تجارب محمد مغنیه ص 32 , علماء عرفتهم ص 33 .
حجره شماره 21 :
استاد فقیهان و مجتهدان آیة الله العظمى شیخ محمد حسین نائینى ,
تاریخ ولادت : حدود سال 1273 هجرى قمرى , شهر نائین .
اساتید : سید محمد حسن شیرازى و سید محمد اصفهانى و سید اسماعیل صدر و شیخ محمد کاظم آخوند .
برخى از آثار : حاشیه بر العروة الوثقى , تنبیه الأمة و تنزیه الملة , ذخیرة الصالحین .
تاریخ وفات : ساعت 5 بعد از ظهر روز شنبه 26 / جمادى الأول / 1355 هجرى قمرى .
منابع : معارف الرجال , ج 1 , ص 284 ـ مشهد الامام ج 3 , ص 113 .
حجره شماره 22 :
آیة الله شیخ فتح الله نمازى اصفهانى معروف به (شیخ الشریعة )
تاریخ ولادت : سال 1266 هجرى قمرى , اصفهان .
اساتید : شیخ میرزا حبیب الله رشتى .
برخى از آثار : افاضة الغدیر فی خل العصیر , انارة الحالک فی قراءة ملک و مالک . رسالة ابرام القضاء فی وسع القضاء .
تاریخ وفات : شب یکشنبه 8 / ربیع الثانی / 1339 هجرى .
منابع : معارف الرجال , ج 2 ص154 , أعیان الشیعة , ج13 , ص 54 .
حجره شماره 26 :
استاد مجتهدان آیة الله العظمى شیخ محمد کاظم آخوند خراسانى .
تاریخ ولادت : سال 1255 هجرى در خراسان .
ااساتید : ملا هادى سبزوارى , ملا حسین خوئى , شیخ مرتضى انصارى , سید على شوشترى , شیخ راضى نجفى , و سید محمد حسن مجدد شیرازى .
برخى از آثار : الفرائد الفهیة و الأصولیة , حاشیة على الرسائل , کفایة الأصول
تاریخ وفات : سحرکاه سه شنبه 20/ذى حجة / 1329 , برابر با 12 / 10 / 1911 میلادى .
منابع : المصلح المجاهد شیخ محمد کاظم خراسانى ص 23 و ص110 , أعیان الشیعة , ج 13 , ص 181 .
حجره شماره 26 :
آیة الله العظمى سید ابوالحسن اصفهانى
تاریخ ولادت : سال 1284 هجرى , در روستاى مدیس اصفهان .
اساتید : سید محمد کاظم یزدى و شیخ محمد کاظم آخوند خراسانى .
برخى از آثار : رسالة وسیلة النجاة الکبرى , رسالة ذخیرة العباد , حاشیة بر کتاب التبصرة اثر علامه حلى .
تاریخ وفات : ساعت 7 بعد از ظهر 9 / ذى حجة / 1365 در شهر کاظمین . بیکر وى به شهر نجف انتقال داده شد .
منابع : طبقات اعلام الشیعة , ج1 , ص41 , مرآة الشرق , ج1 , ص 183 .
حجره شماره 29 :
آیة الله سید عبدالله بهبهانى .
تاریخ ولادت : سال 1256 هجرى , نجف اشرف .
اساتید : سید حسین کوه کمرى , شیخ راضى النجفى , شیخ مرتضى انصارى .
برخى از آثار : مجموعه اى از 25 رساله فقهى بیرامون احکام و مسائل متفرقة و بیجیده فقهى .
تاریخ وفات : روز جمعه 8 / رجب / 1328 هجرى در منزلش در تهران کشته شد و بیکر وى به نجف اشرف انتقال داده شد .
منابع : معارف الرجال ج2 , ص17 , النظرات الودیة فی تراجم رجال الأسرة الغریفیة .
حجره شماره 31 :
استاد فقیهان , آیت الله العظمى سید ابوالقاسم خوئى .
تاریخ ولادت : نیمه رجب سال 1317 هجرى در شهر خوى .
اساتید : میرزا محمد حسین نائینى , شیخ محمد حسین کمبانى , شیخ ضیاء الدین عراقى .
برخى از آثار : أجود التقریرات فی الأصول , تثریرات الفقه , الفقه الاستدلالی , معجم رجال الحدیث .
تاریخ وفات : ساعت 1 بعد از ظهر روز 8 / صفر / 1413 هجرى .
منابع : معارف الرجال , ج1 , ص285 , طبقات اعلام الشیعة , ج1 , ص71 .
حجرة شماره 41 :
آیة الله سید على بحر العلوم .
تاریخ ولادت : سال 1314 هجرى در نجف اشرف .
اساتید : شیخ عبدالکریم الجزائرى و شیخ محمد حسین نائینى و سید ابوالحسن اصفهانى .
برخى از آثار : اللؤلؤ المنظوم فی معرفة احوال بحر العلوم . (نسخه خطى)
تاریخ وفات : روز جمعه 27 / محرم / 1380 هجرى .
منابع : رجال السید بحر العلوم , ج1 , ص181 .
حجره شماره 47 :
آیت الله العظمى سید محمد کاظم یزدى .
تاریخ ولادت : حدود سال 1247 هجرى در روستاى کسنو یزد .
اساتید : شیخ مهدى کاشف الغطاء و و شیخ راضى النجفى و سید محمد حسن شیرازى .
برخى از آثار : حاشیه بر کتاب مکاسب شیخ انصارى , حاشیه بر رساله علامه , رساله عملیة بنام ( العروة الوثقى )
تاریخ وفات : سحرکاه روز سه شنبه 28 / رجب / 1337 هجرى قمرى .
منابع : معارف الرجال , ج 2 , ص 326 .
حجره شماره 48 :
آیت الله سید محمد حسین شرف الدین العاملى
تاریخ ولادت : سال 1290هجرى قمرى / کاظمین
اساتید : آیت الله شیخ محمد کاظم آخوند خراسانى و آیت الله سید محمد کاظم یزدى
برخى از آثار : بغیة الفائز فی جواز نقل الجنائز و کتاب کرانبهاى المراجعات .
تاریخ وفات : روز دوشنبه 8 / جمادى الثانى / 1377 هجرى قمرى
منابع : معارف الرجال , ج2 , ص51 .
حجره شماره 48 :
حجت الاسلام علامه سید اسماعیل فرزند سید حیدر صدر
تاریخ ولادت : ماه رمضان سال 1340 هجرى قمرى / کاظمین
اساتید : سید احمد الکیشوان و سید على زنجانى و سید محمد جواد صدر و شیخ محمد رضا آل یاسین و سید محسن الحکیم و سید ابو القاسم خوئى .
برخى از آثار : محاضرات فی تفسیر القرآن و الأخلاق و دورها فی الحیاة ( شرحى است بر کتاب قانون جنائى اسلامى اثر عبدالقادر عودة )
تاریخ وفات : 6 / ذى حجة / 1388 هجرى قمرى ـ در کاظمین . بیکر وى به نجف انتقال داده شد .
منابع : النتخب ص 53 .
سایت و پرتال رسمی حرم مطهر علوی
**************************************************************
****************************************************************
******************************************************************
********************************************************************
رابطه خاص کعبه ومولود کعبه
خداوند به جبرئیل ع امر فرمود از چهار نقطه جهان چهار سنگ بردار ودر چهار رکن کعبه قرار بده .
1-سنگی از کوه صفا(در مکه)
2- سنگی از کوه مروه (در مکه)
3- سنگی از طور سینا
4- سنگی از جبل السلام (وادی السلام) کافی جلد 4 ص 791
در حدیثی از امام صادق ع میفرماید:سلام بر تو امیر المومنین که مکه ومنی از تو شرف پیدا کرد . بحار النوار ج1 ص473
خاک وگل کعبه نیز از سنگ حرم امیر المومنان به عزت رسیده . است . همان
امام صادق فرمودند: وقتی امیر المومنین را زیارت میکنی بدان در واقع استخوان آدم وبدن نوح و جسم علی ابن ابیطالب را زیارت کردهای
(چگونگی انتقال استخوان ادم از مکه و دفن ان توسط حضرت نوح.)( چرا قبر حضرت آدم(ع) در نجف و قبر حضرت حوا در جدّه است؟ )
زیارت سر مقدس امام حسین ع
امام صادق ع به یزید بن عمر فرمودند
هنگامی که سر مبارک امام حسین را از کربلا به شام می بردند یکی از شیعیان ما آن را مخفیانه برداشت و به پهلوی امیر المومنین ع دفن کردبحارالنوار ج45
در حدیث معتبر دیگری نقل شده :در کوفه قبر نوح .ابراهیم سیصد وهفتاد پیغمبر .ششصد وصی پیغمبر وقبر بهترین اوصیای پیمبران یعنی امیرالمومنین ع قرار
دارد .در مستدرک از محمد ابن المشهدی نقل شده:
امام صادق ع نزد سر امیر المومنین ع سر امام حسین ع را زیارت کرد وچهار رکعت نماز خواند .ص 146
موضع الاصبعین توضیحات کامل
جریان کشته شدن مرة بن قیس با دو انگشت علی (علیه السلام)
مرة بن قیس که مردی کافر و دارای اموال و خدمتکارهای متعدد و تمکن فراوان بود، روزی از اجداد و بزرگان خود سخن گفت، در آن جمع شخصی به او گفت: علی بن ابی طالب از اجداد تو هزاران نفر را کشته است. پرسید: قبر او کجاست؟ گفتند: در نجف.
آن خبیث با دو هزار نفر سوار و هزاران نفر پیاده نظام، به طرف نجف حرکت کرد، وقتی مردم نجف متوجه حمله ایشان شدند، داخل شهر موضع گرفتند و شش روز با آنان جنگ کردند، تا اینکه سرانجام نقطه ای از حصار شهر را سپاه مرة تخریب کرده وارد شهر شدند، وآن خبیث وارد حرم مطهر امیر المؤمنین (علیه السلام) شد و با جسارت زیاد گفت: یا علی، آیا تو پدران و اجداد مرا کشته ای؟ سپس تصمیم گرفت قبر مطهر را بشکافد! که ناگاه دو انگشت که گویا شبیه ذوالفقار بود از قبر نمایان شد و بر کمر آن خبیث زد به گونه ای که دو نیم شد و هر دو قسمت نیز بلافاصله تبدیل به سنگ سیاه گردید!
مردم آن سنگ ها را پشت دروازه شهر انداختند و هر که به زیارت نجف می آمد با لگد به آن می زد، جالب آنکه هیچ حیوانی از کنار آن نمی گذشت مگر آنکه بر آن ادرار می کرد، تا آنکه سرانجام برخی از نادانان، سنگها را بخاطر اندک از مال دنیا به مسجد کوفه آوردند تا مردم ببینند و به او کمک کنند و به مرور ایام از میان رفت.
و صاحب کتاب حبل المتین شمس الدین محمد رضوی که در زمان شاه طهماسب می زیسته بعد از نقل این جریان گوید: شیخ یونس که از صالحان نجف بود می گفت: که برخی از اعضاء آن ملعون را در آن سنگ دیده است و از عالم جلیل القدر شیخ قاسم کاظمینی صاحب شرح استبصار که در نجف ساکن بود نقل کند که او بر این مرد نادانی که سنگ را در معرض نابودی قرار داد نفرین می کرد و می گفت: از یاری خداوند دور باد آن که این ملعون را از این بارگاه مقدس خارج کرد و این معجره روشن را باطل نمود.
و صاحب کتاب از شیخ یحیی و شیخ لطف الله نقل نموده است که آن دو، نصف آن ملعون را در بازار نجف دیده اند و هیچ الاغی از کنار آن نمی گذشت مگر آنکه بر آن ادرار می کرد! و مردم با سنگ بر آن می زدند و منافقین نجف او را زیر خاک پنهان می کردند تا زائران و دیگر مردم نبینند...
مرحوم ثقة السلام حاجی نوری (قدس سره) گوید: جریان مرة بن قیس از چنان شهرتی نزد شیعه برخوردار است که بر هیچ کس پوشیده نیست بلکه کمتر معجزه ای است که به این شهرت رسیده باشد.
حکیم سنائی غزنوی نیز در حدیقه خویش از آن یاد کرده و آن را از مناقب مسلم حضرت شمرده است و در ضمن اشعاری گوید:
خواب آرام مرة و عنتر - کرده در مغز عقل زیر و زبر
و حکیم فردوسی نیز گوید:
شهی که زد به دو انگشت مرة را به دو نیم - برای قتل عدو ساخت ذولفقار انگشت
و دیگری نیز گفته است:
آنست امام کز دو انگشت - چون مره قیس کافری کشت (82)
سلطان مراد و جریان مرة بن قیس
و متناسب با همین جریان از کتاب حبل المتین نقل شده است که وقتی سلطان مراد از پادشاهان آل عثمان برای زیارت نجف اشرف حرکت کرد، در چهار فرسخی نجف ناگاه از اسب فرود آمد، بزرگان لشکر او علت این کار را جویا شدند، گفت: همینکه چشمم به آن بارگاه نورانی افتاد، اعضاء بدنم به لرزه افتاد به گونه ای که نتوانستم بر پششت اسب آرام گیرم، من پیاده می آیم.
گفتند: راه زیاد است، سلطان مراد گفت: به کتاب خدا تفأل می زنیم، همینکه قرآن را گشودند این آیه آمد: فاخلع نعیلک انک بالواد المقدس طوی، یعنی کفش خود را درآور که تو در سرزمین مقدسی هستی. مقداری راه را سواره و مقداری را پیاده رفت تا آنکه به جرم مقدس وارد شد، در آنجا، جایگاه معروفی که روی صندق مطهر است و نزد فارسیان به - جای دو انگشت - معروف است دید، و از جریان آن پرسید، داستان مرة بن قیس را برای او تعریف کردند.
در این میان شخصی گفت: این جریان از ساخته های شیعیان است و حقیقت ندارد، سلطان از آن جریان تحقیق کرد فردا که شد دستور داد تا زبان آن مرد را قطع کنند، گویا در خواب به او حقیقت مسأله گفته شده بود.
و این داستان را یعضی از علماء متبحر و معاصر از هند در کتاب روح القرآن ذکر نموده است، الیته نام آن سلطان را سلطان سلیمان ذکر کرده و گفته است که سلطان با پای برهنه به زیارت حضرت امیر (علیه السلام) شتافت(83).
از راهزنی تا مداحی امیر المؤنین (علیه السلام)
یکی از مخالفین که کارش راهزنی بود، روزی به قصد دزدی از کاروان زوار الشهدا (علیه السلام) حرکت کرد، تا آنکه در میان راه در اثر خستگی، گوشه ای نشست و خوابش برد، زوار آمدند و از کنارش گذشتند، در این هنگام آن دزد در خواب دید که گویا قیامت برپا شده و می خواهند او را به جهنم ببرند.
ناگاه دید که شخصی به طرف او آمده و صدا زد: رهایش کنید! همانا غبار قدم زائران حسین (علیه السلام) بر او نشسته است
با این فرمان او را رها کردند، از خواب برخواست و در حالیکه از عمل خود پشیمان شده بود، سلاح خود را شکست و متوجه کربلا گردید، وقتی به درب روضه مبارکه رسید، قصیده ای را که در مدح حضرت حسین (علیه السلام) سروده بود خواند، در میان آن قصیده بود که پارچه ای (به عنوان جایزه) بر دوش او قرار گرفت و به همین جهت او را خلیعی - کسی که هدیه به او داده شده - نامیدند(84).
گویند: روزی خلیعی با شاعری بنام ابن حماد تفاخر کرد و مدعی شد که سروده من در مدح امیر المؤمنین (علیه السلام) بهتر است، قرار شد هر کدام از اینها شعر خود را بنویسد و بر ضریح مقدس قرار دهد تا امیر المؤمنین (علیه السلام) داوری نماید.
هر کدام شعر خود را نوشت و بر ضریح قرار داد، امیر المؤمنین (علیه السلام) ر روی نوشته خلیعی با آب طلا نوشت: احسنت، و بر روی نوشته ابن حماد با آب نقره نوشت: احسنت.
ابن جماد از این داوری رنجید و عرض کرد: یا امیر المؤمنین این مرد جدید الاسلام است و من از دوستان قدیم شما هستم.
تا آنکه حضرت امیر (علیه السلام) را در خواب دید، حضرت به او فرمود: تو از مائی ولی او جدید السلام است و مراعات او لازم است(85).
